MVC

 MVC Mimarisi: Yazılım Projelerinizdeki Karmaşıklığı Yönetin

MVC (Model-View-Controller), yazılım mühendisliğinde kullanılan yaygın bir tasarım desenidir. Bu desen, bir uygulamayı üç ana bileşene ayırarak organize eder: Model, View ve Controller. Her bir bileşen, uygulamanın belirli bir yönünden sorumludur ve birbirleriyle bağımsız olarak çalışır. Bu ayrım, uygulamanın geliştirilmesini ve bakımını daha düzenli ve yönetilebilir hale getirir.

1. Model

Model, uygulamanın veri ve iş mantığını temsil eder. Veritabanı işlemlerini yönetir, iş kurallarını uygular ve veri yapısını temsil eder. Model, uygulamanın "beyni" olarak düşünülebilir, çünkü verilerin tüm işlemleri burada gerçekleşir.

2. View

View, kullanıcı arayüzünü oluşturan bileşendir. Kullanıcıya görsel bir çıktı sunar ve genellikle HTML, CSS ve JavaScript kullanılarak oluşturulur. View, kullanıcının gördüğü ve etkileşimde bulunduğu kısımdır.

3. Controller

Controller, kullanıcı girdilerini işler ve model ile view arasında köprü görevi görür. Gelen isteğe uygun modeli ve view'ı seçer, modeli günceller ve sonuçları işleyerek uygun view'a aktarır. Controller, kullanıcı etkileşimini yönetir ve uygulama içindeki iş akışını sağlar.

MVC'nin İşleyiş Mekanizması

ASP.NET Core MVC uygulamasında, bir kullanıcı bir web sayfasını istediğinde:

1. İstek (Request) kullanıcıdan gelir.
2. İstek, uygun Controller tarafından karşılanır.
3. Controller, gerektiğinde ilgili Model'i çağırır.
4. Model işlemi tamamlar ve verileri Controller'a geri döndürür.
5. Controller, alınan verileri kullanarak bir View seçer ve verileri View'a gönderir.
6. View, kullanıcıya gösterilmek üzere nihai HTML çıktısını oluşturur.

MVC mimarisi, uygulamanın farklı katmanlarını temiz ve modüler bir şekilde organize etmenin etkili bir yoludur. Bu yapı, uygulama geliştirme sürecini kolaylaştırır ve bakımını daha yönetilebilir hale getirir.

Routing

Routing, ASP.NET Core MVC'de, gelen bir web isteğinin hangi controller ve action metoduna yönlendirileceğini belirler. Bu, URL şablonlarına dayalı olarak yapılır ve uygulamanın URL yapısını yönetme ve yapılandırma yeteneği sağlar.

Temel Routing Yapılandırması

Routing yapılandırması genellikle Startup.cs dosyasında Configure metodunda yapılır. ASP.NET Core, uygulamanın başlatılması sırasında hangi URL'lerin hangi controller'lara ve action'lara haritalandığını belirleyen route'ları tanımlamanıza olanak tanır.

Özel Route'lar

Özel route'lar, spesifik URL şablonlarını belirli controller ve action'larla eşleştirmek için kullanılır. Bu, daha karmaşık ve özelleştirilmiş URL yapıları oluşturmanızı sağlar.

Formlar ve Model Binding

ASP.NET Core MVC'de form işlemleri ve model binding, kullanıcı arayüzünden sunucuya veri göndermek için merkezi bir rol oynar. Model binding, form verilerini otomatik olarak bir model nesnesine bağlama işlemidir. Bu işlem, geliştiricilere form verilerini manuel olarak çözümlemek zorunda kalmadan, bu verileri doğrudan bir model üzerinde kolayca işleme fırsatı sunar.

Form Verileri ile Çalışmak

Form Tanımlama ve Gönderme:

Formlar, HTML <form> etiketi kullanılarak tanımlanır ve genellikle POST metodu tercih edilir. ASP.NET Core'da, form verilerini bir action'a bağlamak için form etiketine asp-action ve asp-controller tag helper'larını kullanabilirsiniz.

Model Binding Kullanımı:

Model binding, formdan gelen verilerin otomatik olarak bir model sınıfına aktarılmasını sağlar. Bu işlem için, action metodunun parametresi olarak model türünü belirtmeniz yeterlidir.

Form Verileri ile Validation Uygulamaları

Model sınıflarınıza validation kuralları ekleyerek, sunucu tarafında veri doğrulaması gerçekleştirebilirsiniz. Data Annotations, bu doğrulama kurallarını tanımlamak için kullanılan en yaygın yöntemlerden biridir.

Data Annotations ile Model Doğrulama

Modelinize uygulanabilecek bazı temel validation attribute'ları şunlardır:

[Required]: Alanın boş geçilemeyeceğini belirtir.

[StringLength(50)]:  Karakter sınırını belirler.

[EmailAddress]: Geçerli bir e-posta adresi formatını zorunlu kılar.